Czym były dinozaury?

Czym były dinozaury

Na wiele milionów lat, zanim na Ziemi pojawili się pierwsi ludzie, planetę zamieszkiwały dinozaury, czyli prehistoryczni przodkowie gadów. Zwierzęta te były głównymi mieszkańcami Ziemi w erze mezozoicznej, która niekiedy nazywana jest erą gadów. Tak naprawdę, czym były dinozaury? Co o nich wiadomo i skąd czerpać wiedzę, skoro gatunek ten wyginął dziesiątki milionów lat temu?

Ziemia – kraina dinozaurów

Nazwa tych pierwszych gadów pochodzi ze starożytnej greki i jest połączeniem słów deinos, oznaczającego coś przerażającego i sauros, czyli jaszczurki. Termin należy więc rozumieć jako straszliwy, przerażający jaszczur. Nazwa ta została wprowadzona w 1842 roku przez sir Richarda Owensa, angielskiego anatoma. W tych czasach znano jedynie kilka największych przedstawicieli gatunku. Z tego też powodu użyte przez naukowca określenie wydaje się być jak najbardziej słuszne.

Era dinozaurów

Według dostępnej nam wiedzy można dzisiaj stwierdzić, iż dinozaury dominowały na Ziemi nawet przez 160 milionów lat. Najprawdopodobniej pojawiły się w okresie późnego triasu, czyli około 200 milionów lat temu. Do dzisiaj nie wiadomo, jakie wydarzenie przyczyniło się do końca ziemskiego panowania gatunku dinozaurów. Z niejasnych przyczyn, kilkadziesiąt milionów lat temu, w erze mezozoicznej zakończyła się historia największych z gadów. Przyczyna wyginięcia dinozaurów do teraz pozostaje tajemnicą, wokół której narosło wiele podejrzeń i teorii.

Skąd wiemy, czym były dinozaury?

Współczesna wiedza na temat tego prehistorycznego gatunku wymarłego przed wielu laty jest oparta przede wszystkim na znalezionych śladach bytowania dinozaurów oraz szacunkach i domysłach. Najważniejsze są Kraina dinozaurówjednak tak zwane skamieniałości, czyli fragmenty szkieletów i kości, jakie zachowały się w ziemi do naszych czasów. Równie ważne, jednak znacznie rzadziej spotykane, są koprolity, to jest skamieniałe odciski, narządy wewnętrzne i tropy.

Należy być świadomym, że odnajdywane ślady w większości przypadków należą do największych przedstawicieli gatunku dinozaurów, stąd dostępna na ich temat wiedza jest bardziej obszerna. Mimo to nie wszystkie dinozaury, wbrew współczesnym wyobrażeniom, były monstrualnej wielkości gadami. W rzeczywistości niektóre z ich przedstawicieli niewiele różniły się gabarytami od współczesnych ptaków czy kotów domowych.

Setki gatunków dinozaurów

Do dzisiaj paleontologom, czyli naukowcom badającym ślady życiowej działalności prehistorycznych organizmów żywych, udało się sklasyfikować niemal tysiąc gatunków dinozaurów. Czym charakteryzowała się więc kraina dinozaurów? Czego można się dzisiaj dowiedzieć na temat tych wyjątkowych stworzeń? Co ważne, dinozaury, podobnie jak współczesne gatunki zwierząt, dzielą się na dwie podstawowe grupy, to jest mięsożernych drapieżników i roślinożerców.

O tym, do której grupy należał poszczególny gatunek, wnioskuje się dzisiaj na podstawie specyficznych cech budowy ciała. Kluczowy jest zwłaszcza kształt kośćca i zębów, ale również formy zakończenia kończyn. I tak, dla drapieżników charakterystyczne były ostre szpony, natomiast dla mięsożerców, płasko zakończone kończyny przypominające kopyta. O sposobie odżywiania świadczyć mogą także skamieniałe treści żołądkowe, a nawet odchody. Co ciekawe, to właśnie od roślinożernych dinozaurów pochodzi gatunek ptaków.